Centrale Bank begeleiding is een rommelige affaire geworden

Centrale Banken in een moeilijke positie

De belangrijkste centrale banken in de wereld zijn begonnen met een agressieve verkrapping van het monetaire beleid om de welig tierende inflatie terug te dringen, die grotendeels wordt toegeschreven aan de oorlog in Oekraïne, de stijgende energieprijzen en de verstoringen in de bevoorradingsketen.

Al deze factoren belemmeren echter de economische bedrijvigheid en doen vrezen voor een recessie, waardoor het moeilijker wordt om de rente nog agressiever te verhogen. Dit is een uitdagend landschap om in te navigeren, dat zijn weerslag vindt in hun communicatie en forward guidance, die rommelig is geworden.

Amerikaanse Federal Reserve

De Amerikaanse centrale bank beschouwde de hoge inflatie lange tijd als een voorbijgaand verschijnsel, maar moest eind vorig jaar een ommezwaai maken en dit deel van haar mandaat tot topprioriteit verheffen. Om dit te bereiken begon zij in maart de rente te verhogen, met de laatste tijd twee keer een historisch grote beweging van 0,75%. De rente staat nu op 2,25%-2,5%, het hoogste niveau sinds december 2018 en binnen de bandbreedte van neutraal, volgens voorzitter Powell. ^[1]

De inflatie heeft geen tekenen van versoepeling laten zien, maar aan de andere kant heeft de Amerikaanse economie twee achtereenvolgende kwartalen van krimp geboekt - de technische definitie van een krimp, hoewel er veel discussie over bestaat.

De Fed heeft over het algemeen zeer goed werk geleverd door haar intenties duidelijk kenbaar te maken en expliciete toekomstrichtsnoeren te geven - in sommige gevallen misschien te expliciet. Nu bovenstaande factoren doorwegen en de heer Powell zijn signaal van 50 basispunten heeft ingetrokken, zijn die dagen voorbij.

Tijdens de laatste beleidsvergadering in juli schakelde de bank over op een aanpak per vergadering en benadrukte zij haar afhankelijkheid van gegevens, terwijl zij zich onthield van het geven van richtsnoeren voor haar volgende stap in september.

Voorzitter Powell herhaalde dat de bank vastbesloten is de inflatie te bestrijden, merkte op dat de rente verder moet stijgen tot "ten minste een gematigd restrictief niveau " en sloot een nieuwe, ongewoon grote renteverhoging niet uit.

Aan de andere kant voegde hij eraan toe dat het "waarschijnlijk passend zal worden om het tempo van de verhogingen te vertragen ", in een verwijzing die de krantenkoppen haalde en die hintte naar een mogelijk minder agressieve Fed in de toekomst.

Reserve Bank van Australië

De Australische centrale bank begon haar renteverhogingscyclus met een vertraging ten opzichte van haar tegenhangers, maar heeft de rente in een zeer snel tempo verhoogd, met drie opeenvolgende verhogingen van 50 basispunten en vier op rij in totaal.

Dit is de langste verkrappingsronde sinds ten minste 1990 die de rente na het besluit van deze week op 1,85% bracht, het hoogste niveau in zes jaar. De RBA had de luxe om zo'n agressief plan uit te voeren, aangezien de Australische economie opmerkelijk veerkrachtig is geweest en de arbeidsmarkt zeer sterk is.

Verwacht wordt echter dat de economische activiteit zal vertragen en de centrale bank heeft vandaag haar BBP-prognoses naar beneden bijgesteld tot 3,25% tegen het einde van dit jaar (tegen 4,25% voordien) en tot 1,75% tegen eind 2023 en 2024 (tegen 2% voordien). ^[2]

Ambtenaren herhaalden dat verdere stappen in het normaliseren van beleid nodig zijn in de komende maanden, maar ze voegden er nu aan toe dat dit "niet op een vooraf vastgesteld pad " ligt, waardoor hun guidance zachter en onduidelijker wordt. ^[3]

Bank of England

De kosten van levensonderhoud zijn in het Verenigd Koninkrijk de pan uit gerezen, aangezien de CPI-inflatie in juni 9,4% bereikte en de Bank of England verwacht dat deze nog verder zal stijgen. De Bank of England heeft donderdag haar prognoses opwaarts bijgesteld en verwacht nu dat de inflatie in het vierde kwartaal** zal uitkomen op meer dan 13%, terwijl eerder nog werd gerekend op ongeveer 11%. ^[4]. Ambtenaren zagen het nog somberder in en waarschuwden voor een recessie vanaf het volgende kwartaal die tot eind 2023 zal duren.

De BoE is in december begonnen met het verhogen van de rente, maar had zich beperkt tot niet meer dan 0,25% aanpassingen, een aanpak die er duidelijk niet in is geslaagd de inflatiedruk een deuk toe te brengen. Met het oog op de beleidsvergadering van deze week verwachtten de markten een breuk met de conventie en de centrale bank kwam met een verhoging van 50 basispunten, de grootste in zevenentwintig jaar.

De BoE staat er echter om bekend dat ze haar intenties verkeerd communiceert, terwijl de beleidsverklaringen vaak verbijsterend en verbijsterd zijn, in tegenstelling tot haar belangrijkste tegenhangers. De laatste beleidsverklaring vormde hierop geen uitzondering, want de functionarissen handhaafden hun belofte om indien nodig "krachtdadig op te treden ", die in de vorige verklaring was toegevoegd en die leidde tot de buitenproportionele beweging van deze week.

Tegelijkertijd gaven zij er echter een minder havikachtige draai aan door nu te zeggen dat "het beleid zich niet op een vooraf vastgesteld pad bevindt " - in navolging van de Reserve Bank of Australia. Tijdens zijn persconferentie was de heer Bailey heel vaag over de volgende stappen, waarbij hij zei dat "alle opties op tafel liggen " voor september, waarbij hij opmerkte dat het belangrijk is om af te stappen van een systeem van voorspellende "forward guidance". ^[5]

Op de BBC maakte hij de zaken nog ingewikkelder door te waarschuwen dat de beleidsmakers "de rente nog hoger zullen moeten verhogen " dan ze anders zouden doen, als de inflatie meer verankerd raakt. ^[6]

Europese Centrale Bank

De Europese economie is veel meer blootgesteld aan de economische gevolgen van de oorlog in Oekraïne en is sterk afhankelijk van Russisch gas en olie. De toevoer via Nord Stream 1 werd onlangs gedurende 10 dagen stilgelegd wegens onderhoud en de toevoer verminderde nadien, wat de vrees doet toenemen dat het Kremlin de kranen volledig zal dichtdraaien

Op basis hiervan zien de markten een recessie in het Oude Continent in het vooruitzicht, hoewel deze bezorgdheid wellicht overdreven is. Ondanks verontrustende tekenen heeft de Europese economie weerbaarheid getoond, met een groei van een gezonde 4% in het tweede kwartaal.

Net als in andere grote economieën tiert de inflatie in de eurozone welig: uit de laatste voorlopige cijfers blijkt dat de consumentenprijsindex in juli met 8,9% is gestegen.

Dit dreef de Europese Centrale Bank vorige maand tot een renteverhoging, veel later dan haar belangrijkste tegenhangers. De ambtenaren hadden een duidelijk plan opgesteld om te beginnen met een verhoging van 0,25% en daarna eventueel nog verder te gaan. Ze gingen daar echter tegenin en voerden een agressievere verhoging met 50 basispunten door, waarmee ze de rente uit het negatieve gebied haalden. ^[7]

Na deze onverwachte en buitenmaatse aanpassing werd de eerder gecommuniceerde forward guidance uit het raam gegooid. Tijdens haar persconferentie zei mevrouw Lagarde dat de guidance die voor september bestond "niet langer van toepassing " is. ^[8]

Om de verwarring nog groter te maken, merkte ze op dat de agressieve verhoging niets verandert aan het "uiteindelijke punt van aankomst " - hoewel ze niet zei wat dat is - en dat "we de exit aan het versnellen zijn ". Dit werd grotendeels gezien als een dovish commentaar en een teken dat een dergelijke buitensporige stap niet zal worden herhaald.

Mevrouw Lagarde probeerde echter het verhaal weer in handen te krijgen en de aandacht weer te vestigen op de vastberadenheid van de bank om de inflatie te bestrijden. Op een duidelijk meer havikistische toon schreef ze dat de ECB de rente zal blijven verhogen "zo lang als nodig " om de inflatie terug te dringen. ^[9]

Onduidelijke richtsnoeren

Het is duidelijk dat het monetaire beleidsklimaat uiterst moeilijk te navigeren is geworden, nu de torenhoge inflatie en de vooruitzichten op een economische neergang de banken in verschillende richtingen trekken.

De voornoemde centrale banken blijven tot dusver vastbesloten om de inflatie terug te brengen tot het streefcijfer en hebben in het algemeen gezinspeeld op een verdere verstrakking. Aan de andere kant hebben de meeste van hen de rente al aanzienlijk verhoogd en naderen zij hun doelstellingen, wat samen met de vrees voor een recessie hun vermogen om het verkrappende tempo aan te houden kan beperken.

Gezien de bovenstaande factoren en het feit dat zij zich niet hebben gehouden aan de aangekondigde voornemens om de rente te verhogen, is het duidelijk dat de functionarissen zichzelf niet in de hoek willen zetten. Daarom hebben zij de "forward guidance" laten varen of vager gemaakt.

Ondanks de recente iets zachtere retoriek zullen de centrale banken het moeilijk hebben om van hun agressieve verkrappingspad af te wijken als de inflatie niet begint af te nemen, waardoor het risico van een harde landing toeneemt.